Mudrost iza naredbe posta

Govornik: Imâm Muhammad Nâsir-ud-Dîn al-Albânî

Izvor:

Allâh تبارك وتعالى je rekao u Časnome Qur’ânu:

يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا كُتِبَ عَلَيْكُمُ الصِّيَامُ كَمَا كُتِبَ عَلَى الَّذِينَ مِنْ قَبْلِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ

O vjernici! Propisuje vam se post, kao što je propisan onima prije vas, da biste bogobojazni bili.” (2:183)

U ovome âjetu, kao što neće biti skriveno od prisutnih, Allâh عز وجل informiše Muhammadov صلى الله عليه وسلّم ummah da im je post učinio obaveznim – kao što ga je učinio obaveznim i onima prije nas. Ova stvar je poznata svim muslimanima koji čitaju ovaj časni âjah i jasno razumiju njegovo značenje.

Ja međutim želim ukazati na drugu stvar na koju malo naroda obraća pažnju, a to je Allâhov تبارك وتعالى govor na kraju ovoga âjeta:

 لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ

“da biste bogobojazni bili.” 

Allâh عز وجل, kada naređuje svojim robovima vjernicima ili im neki propis čini obaveznim, obično samo spominje naredbu bez objašnjenja mudrosti iza nje – jer je generalna mudrost iza Allâhovoga عز وجل obavezivanja svojih robova Njegovo iskušavanje njih, tako da to postane očigledno onima koji će Mu biti pokorni i onima koji to neće.

On je međutim u ovome âjetu spomenuo nešto što nije često prisutno u Časnome Qur’ânu, a to je razlog zbog naredbe posta – Allâh تبارك وتعالى je naime rekao:

 لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ

“da biste bogobojazni bili.” 

Mudrost iza obaveze posta nije dakle samo da se vjernici uzdržavaju od užitaka i dozvoljenih i dobrih stvari – iako je to obavezno svakome postaču. To međutim nije jedino što post zahtijeva, te je stoga Allâh عز وجل svoju naredbu završio riječima:

 لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ

“da biste bogobojazni bili.” 

Stoga je mudrost iza propisa posta muslimanovo povećavanje poslušnosti Allâhu تبارك وتعالى u mjesecu posta, da dakle postane poslušniji nego što je bio prije njega.

Allâhov poslanik صلى الله عليه وسلّم je jasno objasnio ovu božansku mudrost u hadîthu koji bilježi al-Bukhârî u svome Sahîhu:

مَنْ لَمْ يَدَعْ قَوْلَ الزُّورِ وَالْعَمَلَ بِهِ فَلَيْسَ لِلَّهِ حَاجَةٌ فِي أَنْ يَدَعَ طَعَامَهُ وَشَرَابَهُ

Allâh nije u potrebi da osoba ostavlja jelo i piće ako ne ostavlja ružan govor i ružna djela.” (al-Bukhârî 1903)

To znači da Allâh عز وجل obavezom posta, a to je kao što vam je poznato uzdržavanje tokom izvjesnoga vremena, nije namjeravao da se ljudi samo uzdržavaju od jela i pića. Oni se takođe trebaju uzdržavati od onoga što je Allâh عز وجل zabranio od grijeha i nepokornosti; a u to spadaju ružan govor i ružna djela.

Allâhov poslanik صلى الله عليه وسلّم dakle naglašava u âjetu

 لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ

“da biste bogobojazni bili.” 

da se pored uzdržavanja od jela i pića trebate približavati Allâhu عز وجل povećanjem poslušnosti i uzdržavanjem od zabranjenih djêlâ kao što je ogovaranje, prenošenje govora koji ljudima nanosi štetu, lažno svjedočenje, laganje, te druge zabranjene stvari koje su nam svima poznate.

Na osnovu toga je svakome muslimanu obavezno znati da stvari koje ometaju post nisu samo fizička djela kao jedenje, pijenje i seksualni odnos – post dakle nije uzdržavanje isključivo od toga. Zbog toga neki učenjaci prave razliku i dijele stvari koje ometaju post na dvije kategorije, a to je ono što sam namjeravao reći u ovome blagoslovljenome vremenu إن شاء الله.