Autor: Imâm Sâlih bin Fawzân al-Fawzân

Izvor: Šarh Masâ’il-il-Džâhilijjah, strana 42-43

U stvari iz vremena Džâhilijjah je spadalo da su argumentovali većinom da bi dokazali istinu, a manjinom da bi dokazali neistinu. Smatrali su da je istina bila ono što slijedi većina, a da ono što slijedi manjina nije bila istina. Ovo je bio njihov kriterij kada su trebali odlučiti šta je istina a šta nije.

Ovo je pogrešno. Allâh جَلَّ وَ عَلَا je rekao:

وَإِنْ تُطِعْ أَكْثَرَ مَنْ فِي الْأَرْضِ يُضِلُّوكَ عَنْ سَبِيلِ اللَّهِ ۚ إِنْ يَتَّبِعُونَ إِلَّا الظَّنَّ وَإِنْ هُمْ إِلَّا يَخْرُصُونَ

“Ako bi se ti pokoravao većini onih koji žive na Zemlji, oni bi te od Allâhova puta odvratili; oni se samo za pretpostavkama povode, i oni samo neistinu govore.” (6:116)

Allâh سُبْحَانَهُ وَ تَعَالَى je rekao:

وَلَٰكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لَا يَعْلَمُونَ

“Ali većina ljudi ne zna.” (7:187)

وَمَا وَجَدْنَا لِأَكْثَرِهِمْ مِنْ عَهْدٍ ۖ وَإِنْ وَجَدْنَا أَكْثَرَهُمْ لَفَاسِقِينَ

“A Mi smo znali da se većina njih neće zavjeta držati, i znali smo da će većinom, doista, griješnici biti.” (7:102)

Nije bitna većina i manjina. Bitna je istina. Onaj kod koga je istina je u pravu, pa makar bio i sam. On je taj koji se mora slijediti. Ako većina nije u pravu, obavezno ih je odbaciti i ne biti prevaren od njih. Bitna je dakle istina. Zato učenjaci kažu da se istina ne prepoznaje po ljudima, već se ljudi prepoznaju po istini. Kada je Allâh جَلَّ وَ عَلَا pričao o prošlim narodima rekao je da manjina može biti u pravu:

وَمَا آمَنَ مَعَهُ إِلَّا قَلِيلٌ

“A malo je bilo onih koji su s njim vjerovali.” (11:40)

Allâhov poslanik ﷺ u hadîthu spominje da je vidio kako će doći poslanik sa grupom sljedbenika, poslanik sa jednim sljedbenikom, poslanik sa dva sljedbenika i poslanik bez sljedbenika uopšte. Nije dakle bitno koliko sljedbenika slijedi nekoga u njegovome vjerovanju ili stavu. Bitno je šta je istina, a šta nije. Ono što je istina je ono što se mora slijediti, pa makar je slijedio samo mali broj ljudi ili niko uopšte. U tome je spas. Istinu nikada nije podržavalo mnogo sljedbenika. Ovaj kriterij musliman uvijek mora imati na umu. Allâhov poslanik ﷺ je rekao:

 إِنَّ الإِسْلاَمَ بَدَأَ غَرِيبًا وَسَيَعُودُ غَرِيبًا

“Islâm je počeo kao stran i vratit’ će se kao stran.” (Muslim 146)

Doći će vrijeme kada će vladati mnogo zla, iskušenja i zbunjenosti. Postojati će samo mali broj ljudi koji će slijediti istinu. Oni će biti strani u društvu. Kada je poslan poslanik ﷺ, cijeli svijet je bio u nevjerstvu i zabludi. On je pozivao ljude i pridobijao ih je jednoga po jednoga, dok ih nije bilo mnogo. Svi Qurajš, arapsko poluostrvo i svijet su bili zalutali. Allâhov poslanik ﷺ je bio sam kada je pozivao ljude. Onih koji su ga slijedili je bilo malo u poređenju sa ostatkom svijeta.

Nije dakle bitan kvantitet. Bitno je ono što je ispravno i istina. Naravno da je dobro ako se većina drži istine, ali u Allâhov način spada da On pušta da većina ne slijedi istinu:

وَمَا أَكْثَرُ النَّاسِ وَلَوْ حَرَصْتَ بِمُؤْمِنِينَ

“A većina ljudi, ma koliko ti želio, neće biti vjernici.” (12:103)

وَإِنْ تُطِعْ أَكْثَرَ مَنْ فِي الْأَرْضِ يُضِلُّوكَ عَنْ سَبِيلِ اللَّهِ ۚ إِنْ يَتَّبِعُونَ إِلَّا الظَّنَّ وَإِنْ هُمْ إِلَّا يَخْرُصُونَ

“Ako bi se ti pokoravao većini onih koji žive na Zemlji, oni bi te od Allâhova puta odvratili; oni se samo za pretpostavkama povode, i oni samo neistinu govore.” (6:116)