Vrste slijepoga slijeđenja

Govornik: Imâm `Abdul-`Azîz bin `Abdillâh bin Bâz

Izvor: Fawâ’id min at-Tafsîr, strana 129-130

Pitanje: Ukoliko kažemo da je slijepo slijeđenje zabranjeno, osuđujemo li to onda kao grešku, zabludu ili nevjerstvo?

Odgovor: Zavisi. Ibn-ul-Qajjim رحمه الله je detaljno objasnio to pitanje u knjizi “A`lâm-ul-Muwaqqi`în”. Navedeno je da postoje tri oblika slijepoga slijeđenja. Jedan je obavezan, o drugome se može diskutovati a treći je zabranjen i nije dozvoljen pod bilo kakvim okolnostima jer vodi ka nevjerstvu i zabludi.

Prvi oblik je slijepo slijeđenje laika. Laicima koji su neuki o propisima je obavezno pitati učenjake i slijepo slijediti njihove odgovore. Oni trebaju nastojati da pitaju najučenije i najbogobojaznije. Više od toga oni ne mogu učiniti. Allâh تعالى je rekao:

فَاسْأَلُوا أَهْلَ الذِّكْرِ إِنْ كُنْتُمْ لَا تَعْلَمُون

“Pitajte sljedbenike Knjige ako ne znate.” (16:43)

Oni su jedino dužni upitati učenjake o istini i Šarî`ah. Učenjaci su njima dužni objasniti Allâhove propise, dok su laici dužni prihvatiti objašnjenja i sprovesti ih u praksu. Ovo je zato što oni nemaju znanje o principima i Allâhovim âjât i dokazima.

Drugi oblik se odnosi na Mudžtahide. Mudžtahid poznaje propise, ali se može desiti nešto što će učiniti da on neće imati vremena da studira sve dokaze. U ovome slučaju mu je dozvoljeno slijepo slijediti osobu o kojoj zna da je najučeniji o propisima i najbliži Šarî`ah u pitanju o kojem se radi.

Treći oblik se odnosi na Mudžtahide koji detaljno traže znanje i imaju vremena za to. Oni su dužni izučavati. Njima nije dozvoljeno slijepo slijediti bez obzira da li je u pitanju vjerovanje ili propisi.