Korištenje specifičnoga dokaza za nešto generalno

Govornik: Imâm Muhammad Nâsir-ud-Dîn al-Albânî

Izvor: 

Pitanje: Neki učenjaci Sûfijjah koriste hadîth

تُرْبَةُ أَرْضِنَا، وَرِيقَةُ بَعْضِنَا، يُشْفَى سَقِيمُنَا، بِإِذْنِ رَبِّنَا

“Prašina sa ove zemlje sa pljuvačkom nekih od nas iscijeliti će našega bolesnika, sa dozvolom našega Gospodara.” (al-Bukhârî 5746)

kao dokaz za potiranje (qaburâ mrtvih ljudi).

Odgovor: Obim potiranja na koje se odnosi ovaj hadîth je veoma ograničen, a okolnost na koju se odnosi je kada osoba traži lijek putem pljuvačke, dove i male količine zemlje koja će ostati na palcu ili prstu. Na koji je onda način ovo povezano sa potiranjem qaburâ mrtvih ljudi, a ne učenju Dhikra koji je prenešen od poslanika صلى الله عليه وسلم?

Ja kažem, kao što sam i nedavno rekao, da, ukoliko se radi o hadîthu koji je generalan (a hadîth iz pitanja je specifičan i ima ograničenja kao što i vi i ja čujemo) koji je primijenjen na specifičan način a ne na generalan, u tome slučaju ga nama nije dozvoljeno primjenjivati na generalan način, jer ga prenosilac hadîtha koji ga je direktno primio od poslanika صلى الله عليه وسلم nije primijenio na način koji bi ga uključio među generalne tekstove; a dao sam vam primjer koji ću navesti i sada da bih objasnio šta se sa ovim misli.

Allâhov poslanik صلى الله عليه وسلم je rekao:

صَلاَةُ الرَّجُلِ مَعَ الرَّجُلِ أَزْكَى مِنْ صَلاَتِهِ وَحْدَهُ وَصَلاَةُ الرَّجُلِ مَعَ الرَّجُلَيْنِ أَزْكَى مِنْ صَلاَتِهِ مَعَ الرَّجُلِ

“Nagrada za namaz čovjeka sa drugim čovjekom je veća od nagrade kada bi klanjao sam, a nagrada za namaz čovjeka sa dva druga čovjeka je veća od nagrade njegovoga namaza sa jednim čovjekom…”

i tako dalje do kraja hadîtha.

Pa ako bi grupa ljudi klanjala Sunnah prije Podne namaza u džematu koristeći ovaj hadîth kao dokaz za to, taj argument bi bio odbijen. Zašto? Zato što ga onaj ko je prenio ovaj hadîth i prenio ga direktno iz njegovih صلى الله عليه وسلم usta nije primjenjivao na ovaj generalni način koji obuhvata i obavljanje dobrovoljnoga namaza u džematu.

Kako se onda hadîth koji je specifičan može primjenjivati na nešto generalno kada pobijamo i korištenje generalnoga hadîtha kao dokaza za nešto specifično, ukoliko to nije bila praksa onih iz prvoga vremena?

Ovo je Fiqh za koji se student treba uhvatiti i držati očnjacima, jer otvara vrata prema znanju na koje možda čak i neki veliki učenjaci ne obraćaju pažnju, a posebno oni koji su kruti i koji slijede slijepo.